غلبه ی طرفی
غلبه طرفی یعنی یکی از دو نیمکره های مغز بر دیگری مسلط می شود و کنترل مهارت ها را در دست می گیرد. در حقیقت این اتفاق می افتد تا، یکی از نیمکره های مغز برتری بر دیگری را اعلام می کند. این مفهوم به توانایی مغز در کنترل هر دو طرف بدن اشاره دارد. غلبه طرفی در کودکان در حدود ۴ یا ۵ سالگی اتفاق می افتد.
برای رشد کامل عصبی، کودکان باید در تمام مناطق عملکردی تسلط نیمکره ای داشته باشند. به عبارت دیگر ، این بدان معناست که اگر کودک از همان دست به طور مداوم استفاده کند ، باید با چشم ، گوش و پاهای خود هماهنگ باشد. هر نیمکره مغز وظایف و عملکردهای مختلفی را کنترل می کند. کودکان مهارت های دستی را از طریق بازی و سایر فعالیت ها پرورش می دهند. علاوه بر این ، آنها کشف می کنند که چه کاری را می توانند با دست خود انجام دهند.
بنابراین بچه ها شروع به نشان دادن غلبه طرفی دست خود در کارهای عملکردی می کنند. دلیل این امر این است که یک طرف مغز آنها تسلط دارد. بنابراین این اجازه را می دهد تا کودکان ترجیح دهند از یک دست بیشتر از دیگری استفاده کنند. با این حال هر گونه مشکل غلبه طرفی می تواند باعث مشکلات یادگیری در برخی مناطق شود. این مشکلات می تواند بر خواندن ، گوش دادن ، تحرک ، زبان و توانایی دستی به ویژه نوشتن تأثیر بگذارد.
شناخت غلبه طرفی
۱_ برای این که بدانیم پای برتر کودک یا دانش آموز مورد نظر ما کدام است به روش زیر عمل میکنیم :ابتدا یک عدد توپ رنگی و متناسب را در فاصله ی دو یا سه متری کودک قرار داده و از او میخواهیم که به طرف او دویده و با پایش آن را شوت کند ،حال بعد از چند بار قرار دادن توپ در موقعیت ها و فاصله ها ی خاص به راحتی میتوان پای برتر را مشخص نمود یعنی پایی که کودک مورد نظر با آن توپ را می زند .
۲_ برای این که دست برتر کودک را معلوم کنیم کافی است که کلید با نخ و یا نخ با سوزن پلاستیکی در اختیارش قرار دهیم و از او بخواهیم که نخ را از داخل سوراخ کلید یا سوزن پلاستیکی عبور دهد در هنگام انجام این کار براحتی می توان ملاحظه کرد که کودک با کدام دست نخ را از داخل سوزن یا کلید عبور میدهد،برتری با دستی که نخ را گرفته می باشد،بدین وسیله دست برتر او را مشخص می کنیم .
۳_ برای این که بدانیم گوش برتر کودک مورد نظر کدام است کافی است ساعت مچی یا هر وسیله ی دیگر را که صدای آرامی تولید میکند در اختیار کودک قرار داده و از او بخواهیم که سعی کند صدای آرام آن وسیله را بشنود و به ما توضیح بدهد در این صورت و با تکرار تمرین های مشابه به راحتی می توان گوش برتر کودک مورد نظر را تشخیص داد.
۴_ برای این که بتوانیم چشم برتر کودک یا دانش آموز مورد نظر را معلوم کنیم لازم است یک عدد دوربین تک چشمی یا کاغذ مقوایی که آن را به صورت لوله در آوردیم در اختیار کودک قرار دهیم و از وی بخواهیم هدف ریزی را در فاصله ی مورد نظر نگاه کند و به ما توضیح دهد(البته قطر کاغذ لوله شده ۲ تا ۳ سانتیمتر بهتر است) و در نهایت بدین ترتیب چشم برتر دانش آموز را مشخص می کنیم .